Herjólfur í 60 ár
Klukkan 14.00 fimmtudaginn 12. desember 2019 voru nákvæmlega 60 ár síðan fyrsti Herjólfur lagðist að bryggju í Vestmannaeyjum. Þess var minnst með ljósmyndasýningu í Einarsstofu þann dag. Þar sýndi Sigurgeir Jónasson myndir sem hann hefur tekið af Herjólfi, 1, 2 og 3 og líka af þeim fjórða þar sem Viktor Pétur Jónsson lagði honum lið.
Það var vel mætt í Einarssstofu þar sem Arnar Sigurmundsson rakti sögu samgangna á sjó með tilkomu fyrsta Herjólfs og þróunina síðan Guðbjartur Ellert Jónsson, framkvæmdastjóri Herjólfs ohf. sem nú rekur skipið fór yfir stöðuna í dag og það sem framundan er. Boðaði hann m.a. fjölgun ferða úr sjö á dag í átta á næsta ári.
Það var stórt stökk í samgöngumálum Vestmannaeyinga þegar fyrsti Herjólfur kom í desember 1959. Hann var hefðbundið farþega- og flutningaskip sem gat tekið nokkra bíla á dekk. Hann gekk daglega á milli Reykjavíkur og Vestmannaeyja og sigldi auk þess hálfsmánaðarlega til Hornafjarðar og á sumrin hin síðari ár til Þorlákshafnar einu sinni í viku.
Sigurgeir tók myndir þegar Herjólfur lagðist að bryggju laugardaginn 12. desember 1959 auk mynda af áhöfn og farþegum sem sigldu með svarta Herjólfi eins og hann var oft nefndur. Þjónaði hann Eyjamönnum til ársins 1976.
Herjólfur númer tvö, sem var farþega- og bílaferja kom í júlí 1976 og reglulegar siglingar hófust til Þorlákshafnar. Fyrst sex daga í viku, seinna sjö og fjölgaði loks upp í 14 ferðir á viku.
Á 16 árum flutti Herjólfur nr. 2. 800 þúsund farþega og um 150 þúsund farartæki. Skipið var að lokum selt til Svíþjóðar og var það sænski herinn sem keypti það.
Herjólfur nr. 3 kom í júní 1992 og sigldi til Þorlákshafnar eins og forverinn en hóf siglingar í Landeyjahöfn í júlí 2010. Það gekk misjafnlega en strax var ljóst að Landeyjahöfn var mikil samgöngubót, á meðan hún virkaði. Á þeim tíma sem Herjólfur h.f. átti skipið, þ.e. á tímabilinu 1992-2000, flutti það u.þ.b. 750 þúsund farþega og um 200 þúsund farartæki stór og smá. Miðað við það má gera ráð fyrir að skipið hafi flutt yfir 2 milljónir farþegar og 400 til 500 þúsund faratæki til dagsins í dag. Hann er enn til taks og verður næstu 2 árin.
Sumarið 2019 kom svo Herjólfur númer 4 og er hann séstaklega hannaður til siglinga í Landeyjahöfn. Hann hefur reynst vel og er þegar orðin mikil samgöngubót. Nú eru áætlaðar 7 ferðir á dag í Landeyjahöfn eða tvær til Þorlákshöfn þegar veður gerast stríð.
Það sem af er vetri hafa ekki margar ferðir í Landeyjahöfn fallið niður og farþegar láta vel af því að ferðast með skipinu.
Ef horft er til samgangna í Vestmannaeyjum skipti flug á Bakka og til Reykjavíkur miklu máli allt fram til ársins 2010 þegar Landeyjahöfn var opnuð. Framfarirnar eru miklar frá Stokkseyrarbátnum og mjólkubátnum í Þorlákshöfn en Eyjamenn horfðu til fleiri möguleika og fengu hingað loftpúðaskip sumarið 1967 sem sigldi upp í sand. Það reyndist ekki hentugt en hugmynd um jarðgöng lifir enn góðu lífi og kannski verða þau að veruleika einhvern tímann í frmatíðinni. Hver veit?
Herjófur eitt til þrjú reyndust mikil happaskip og þjónuðu Eyjamönnum vel. Megi Guð og gæfan fylgja nýjasta Herjólfi.